In Ganshoren zorgt een school voortaan voor de energiebevoorrading van een hele wijk

Een energiegemeenschap van 12 consumenten koopt tegen een lagere prijs de overtollige hernieuwbare energie die de school ‘Nos Bambins’ in Ganshoren via haar fotovoltaïsche panelen lokaal produceert. Het gaat om het allereerste proefproject voor collectief zelfverbruik in Brussel dat werd opgestart door APERe (Association pour la Promotion des Énergies Renouvelables) in samenwerking met Sibelga.

Deze eerste gemeenschap voor collectief zelfverbruik opgezet door APERe (Association pour la Promotion des Énergies Renouvelables) heeft tot doel de overtollige energie afkomstig van de fotovoltaïsche panelen van de school ‘Nos Bambins' in Ganshoren tegen een gunstig tarief met de buurt te delen. Dankzij het principe van collectief zelfverbruik is de hernieuwbare energie toegankelijk voor iedereen. Door de verlaging van de CO2-uitstoot draagt het ook bij tot het bereiken van de klimaatdoelstellingen

e gemeenschappen voor hernieuwbare energie vormen een schakel in de energietransitie waar we naar streven. Dankzij die vernieuwende en creatieve projecten kunnen we het maximum halen uit hernieuwbare energie en zoveel mogelijk mensen toegang bieden tot betaalbare en lokale energie. Een Brussels gezin waarvan het dak van de woning aan de schaduwzijde ligt of dat niet de middelen heeft voor de uitrusting ervan, kan dan toch gebruikmaken van elektriciteit uit zonne-energie, wat vanuit ecologisch en financieel oogpunt voordeliger is.  De decentralisatie van de productie en van het beheer biedt mogelijkheden aan de lokale spelers - collectieve voorzieningen, burgers, KMO’s – om bij te dragen aan de transitie naar een koolstofarm en meer veerkrachtig Gewest. De eerste proefprojecten zullen ons in staat stellen een kader te scheppen dat bevorderlijk is voor de uitbouw van energiegemeenschappen op het grondgebied van het Gewest.

Alain Maron, minister van Energie

In totaal telt de gemeenschap zo’n 12 consumenten. Onder die leden treffen we gemeentegebouwen aan, zoals de bibliotheek of de preventiedienst, alsook particulieren. We preciseren dat één van de particulieren die zich aansloot bij de gemeenschap ook uitgerust is met een kleine fotovoltaïsche installatie. Hij heeft dus twee petten op: één als consument en één als producent die zijn energie deelt. 

Zoals Benjamin Wilkin, Directeur van APERe aangeeft "Deze stap betekent een keerpunt in de evolutie van de elektriciteitsmarkt.  Dit project toont ons dat het mogelijk is om de zoektocht naar sociale, ecologische en economische voordelen te laten primeren boven financiële winst. Bovendien steunt het beheer op de principes van de sociale economie nl. democratie, solidariteit en het primaat van het individu boven het kapitaal.  De feedback over deze praktijk zal de overheden inspireren om een duurzaam en op grote schaal praktisch toepasbaar wettelijk kader te definiëren om de Europese richtlijnen om te zetten. Die geven aan alle consumenten het recht hernieuwbare elektriciteit te produceren, te verbruiken, op te slaan en te verkopen."

Sibelga ten dienste van de Brusselaars en de energietransistie

De intrede van het collectief zelfverbruik creëert voor Sibelga nieuwe opdrachten ten dienste van de Brusselse burgers. Zoals dat reeds het geval is voor de markt van de gas- en elektriciteitslevering zal Sibelga op deze nieuwe markt de rol van facilitator spelen. Met name door te waken over de veiligheid van de installaties en door elke maand alle gegevens die nodig zijn voor de facturering van het verbruik (bv. meteropnames elk kwartier) te verstrekken aan de organiserende rechtspersoon (ORP) die instaat voor de gemeenschap.  Sibelga biedt ook support door de vragen van de initiatiefnemers van projecten te beantwoorden of door de nodige technische informatie te verstrekken om de elektrische perimeter te bepalen. Sibelga zal ook zorgen, indien nodig, voor de vervanging van de klassieke meters door communicerende meters zodra BRUGEL de afwijking verleent.

«De gemeenschappen voor hernieuwbare energie vormen een essentiële schakel in de energietransitie. » 

«Dankzij innovatieve en creatieve projecten zoals het project in Ganshoren is het nu mogelijk tegen een voordeligere prijs het maximum te halen uit de groene energie en zo de strijd tegen energiearmoede aan te binden. Als vertrouwenspartner streeft Sibelga ernaar de toegang tot duurzamere en properdere energie voor alle Brusselaars te vergemakkelijken door verschillende spelers van eenzelfde wijk met elkaar in contact te brengen zodat die zich kunnen inzetten voor het klimaat », licht Marie-Pierre Fauconnier, Algemeen directeur van Sibelga, toe.

Merk op dat Sibelga eveneens de fotovoltaïsche installatie op de daken van de school ‘Nos Bambins’ beheert in het kader van het programma SolarClick. Via dat programma worden de daken van de Brusselse openbare gebouwen uitgerust met fotovoltaïsche panelen.

In de praktijk

Concreet: consumenten die willen profiteren van een overschot aan groene en lokale energie van een zelfproducent moeten met elkaar verbonden zijn binnen een rechtspersoon. 

Hier in dit geval heeft APERe, de initiatiefnemer van het project, de vzw Nos Bambins opgericht. Die vzw neemt de taak van organiserende rechtspersoon (ORP) op zich. Om die reden heeft zij met Sibelga een conventie afgesloten waarin de modaliteiten van de verdeling van de productie onder de verschillende consumenten en de verkoopsvoorwaarden van de energie vastgelegd werden. Sibelga beheert immers ook één van de betrokken fotovoltaïsche installaties.

En dat is nog maar een begin...

BRUGEL analyseert momenteel andere dossiers over projecten rond collectief zelfverbruik. Nieuwe gemeenschappen zouden dus weldra het daglicht moeten zien!

Bovendien heeft de regulator een website opgezet om die nieuwe regelgeving te promoten: projets-innovants.brugel.brussels. Mensen die afwijkingen wensen, vinden er alle nuttige informatie terug over het afwijkend kader. Op de website staan ook de presentatiefiches van de projecten die al werden goedgekeurd en een kaart van Brussel met de verschillende projecten rond hernieuwbare energiegemeenschappen.