Verlichtingstest op bestaande armaturen in Ter Kamerenbos

Vandaag programmeert Brussel zijn openbare verlichting nog met een kalender. Die houdt rekening met verschillende parameters zoals het seizoen en het type ruimte waar de armaturen zich bevinden. Op basis daarvan laat het systeem de verlichting ’s nachts op bepaalde uren minder hard branden.

Op weg naar de smart city van de toekomst

3 maanden lang voerde Sibelga samen met Schréder een unieke, slimme verlichtingstest uit op een deel van de armaturen in het Ter Kamerenbos.

Het Ter Kamerenbos is een belangrijk toegangspunt tot Brussel. De Brusselse verkeersader wordt gebruikt door auto's, fietsers en voetgangers. Het verkeer is er bijzonder wisselvallig. Daarnaast is het een natuurgebied met een rijke biodiversiteit. Het is zinvol om er de lichtvervuiling zo veel mogelijk te beperken.

Van 1 februari tot 29 april 2021 werd de lichtsterkte van 72 armaturen niet langer beheerd met een vooraf gedefinieerd schema, maar met gegevens die in real time in databaken op het internet werden verzameld, niet door de extra sensoren op de armaturen.

Er werd besloten om 3 soorten data te gebruiken:

Weergegevens ;
Verkeersdata ;
Infrastructuurgegevens over de locaties van de oversteekplaatsen voor voetgangers ;


Op basis van die gegevens berekende het systeem de optimale lichtsterkte van elk lichtpunt. Elk kwartier stuurde het de nodige aanpassingen door. De lichtstroom werd conform de geldende normen in 3 fasen verminderd: 100%, 75%, 50%.

Concreet brandde de verlichting automatisch minder hard als er weinig verkeer was en de weersomstandigheden optimaal waren. Bij regen of harde wind (weersomstandigheden waarbij takken op de weg kunnen vallen) werd de lichtsterkte constant gehouden.

De armaturen aan de oversteekplaatsen voor de voetgangers werden uit het dynamische lichtbeheer gehaald omdat de verlichting daar permanent op volle sterkte moest blijven branden.

Minder energiekosten, minder lichtvervuiling, even veilig

Vergelijken we het energieverbruik dat we behaald zouden hebben door de verlichting elke nacht tussen 22 en 5 uur 50% te dimmen met wat we tijdens de 3 maanden van de test hebben gemeten. Dan zien we dat in de Dianalaan nog eens extra 13% minder energie is verbruikt, en in de Belle Alliancelaan 17%.

Als we rekening houden met de weersomstandigheden en de duur van de nachten die beide het hele jaar door wisselen, schatten we dat dit type systeem in een heel kalenderjaar 10% energie extra kan besparen. Bovendien konden we dankzij de lagere lichtsterkte de lichtvervuiling verminderen en de weggebruikers nog altijd evenveel comfort en veiligheid bezorgen.

De test opent nieuwe perspectieven om de voordelen van de slimme verlichting die in Brussel al wordt uitgerold nog meer te benutten. Dynamisch beheerde verlichting zou bijzonder interessant kunnen zijn voor gebieden waar de verkeersdrukte heel wisselvallig is en moeilijk kan worden voorspeld. Bijvoorbeeld rond grote sport- en culturele centra zoals het Koning Boudewijnstadion, Vorst Nationaal en de Heizel. Ze kan het in bepaalde periodes ook mogelijk maken om de verlichting fijner te beheren, zoals tijdens de COVID-avondklok die we in 2020 kenden.